Εμπειρογνώμονες της άνοιας σε όλο τον κόσμο έχουν αποδείξει ότι αναμένεται τεράστια αύξηση του επιπολασμού της άνοιας τα επόμενα χρόνια.
Σε ότι αφορά στην Ελλάδα, έρευνα του Ινστιτούτου Μετρήσεων και Αξιολόγησης Υγείας έδειξε ότι, με βάση στοιχεία του 2019, περίπου 206.366 άτομα ζουν με άνοια στην Ελλάδα, αριθμός που αναμένεται να ανέλθει σε 298.617, έως το 2050, δηλαδή μια αύξηση της τάξης του 45%.
Στο πλαίσιο αυτό, το 2017, και τα 194 κράτη μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν μέτρα μείωσης του κινδύνου για την άνοια.
H γνώση και η αποφυγή ή η πρόληψη των παραγόντων που συμβάλουν στην εμφάνιση της άνοιας θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καλύτερη υγεία της λειτουργίας του εγκεφάλου.
Μερικοί από τους πιο κεντρικής σημαντικότητας παράγοντες συμβολής στην εκδήλωση άνοιας είναι η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Έτσι, τα τελευταία χρόνια η προσοχή στρέφεται όλο και πιο συστηματικά στην πρόληψη, και την διατήρηση της ποιότητας ζωής, δίνοντας σημαντική έμφαση στην συσχέτιση της πιθανότητας για εμφάνιση άνοιας με τον τρόπο ζωής και την διατροφή. Επίσης, η έρευνα επικεντρώνεται στο πλαίσιο της κρισιμότητας της διατροφής κατά τις ηλικίες 40 – 50 ετών, αναφορικά με την νοητική υγεία κατά την ακόλουθη γήρανση.
Υπάρχει πλέον, ειδικά απο το 2010 και μετά , αυξανόμενος αριθμός μελετών που εστιάζει στην προσπάθεια διερεύνησης του ρόλου της διατροφής, στην νοητική υγεία.
Βάσει των ως τώρα μελετών, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει δώσει οδηγίες για την μείωση του κινδύνου νοητικής έκπτωσής. Αυτές οι οδηγίες προτείνουν κυρίως την μεσογειακή διατροφή, και την εξειδικευμένη διατροφή για την ρύθμιση της υπέρτασης (Dietary Approaches to Stop Hypertension).
Αυτά όμως τα σχεδόν αναμενόμενα δεδομένα, σχετίζουν αυτά τα είδη διατροφής με την πρόληψη της παχυσαρκίας, της υπέρτασης και του διαβήτη, ώστε να αποφευχθεί η άνοια. Δηλαδή μας μιλούν για την έμμεση επίδραση της διατροφής στην νόηση.
Υπάρχουν όμως νέα και αυξανόμενα ερευνητικά δεδομένα που τονίζουν την άμεση επίδραση της διατροφής στην νοητική ευεξία. Τα πολυακόρεστα και τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, οι πολυφαινόλες, οι μη επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, η βιταμίνη Α, Β, και D, φαίνεται να συνδέονται σημαντικά με την βελτίωση των νοητικών λειτουργιών.
Διαχρονικές μελέτες (που να εξετάζουν και να επανεξετάζουν τους συμμετέχοντες ανα χρονικά διαστήματα) έχουν γίνει κυρίως για την επίδραση των μονοακόρεστων λιπαρών οξέων στη νόηση. Αναμένεται όμως να γίνουν περισσότερες, και για μεγαλύτερο εύρος ειδών διατροφής, καθώς τελικά εστιάζουν σε αυτό που φαίνεται να είναι το σημαντικό: τη γνώση σχετικά με την τροφή μας «τώρα», για να προλάβουμε το «μετά».